Sanallaştırma Teknolojileri

Günümüzde teknoloji çok hızlı bir şekilde büyümekte teknolojinin büyümesi ile birlikte hayatı kolaylaştırmakta bugün hepimiz sürekli olarak online durumdayız nereye gidersek gidelim teknolojiyi hep yanımızda götürüyoruz. Bunların başında cep telefonları, tabletler, dizüstü bilgisayarlar gibi nasıl sosyal medyada aktif bir durumda isek artık işyerimizde bile sürekli mesai yapar duruma geldik. Sürekli aktif olarak işyerimizdeymiş gibi çalışma hayatımıza devam eder olduk. Kullandığımız aygıtlar ve üzerinde ki işletim sistemleri ne olursa olsun. Kullandığımız uygulamalar programlar hep yanı başımızda bunun en büyük etkenlerinden birisi virtualization yani sanallaştırma nedir bu sanallaştırma peki ? Elimizde bir sunucu olduğunu düşünün ve bu sunucu üzerinde RAM,CPU, gibi kaynaklar bulunmakta bu kaynakların bu sunucu üzerinde ne kadarı kullanılmakta fiziksel sunucumuz üzerine kurduğumuz sunucu işletim sistemi ve bu işletim sistemi üzerinde çalışan uygulamalarımız sunucumuzun belirli orantılar dahilinde kaynaklarını tüketmekte diğer atıl durumda bekleyen RAM,CPU gibi kaynaklar boşta durmaktadır. İşte bu boşta bekleyen kaynaklarımızı tam anlamıyla maxsimum bir şekilde kullanmamızı sağlayan teknolojinin adı virtualization yani sanallaştırmadır. Sanallaştırmayı kısaca özetleyecek olursak fiziksel kaynakların mantıksal kaynaklara dönüştürülmesi de diye biliriz. Peki günümüzde ne tür sanallaştırmalar mevcut. Bunları başlıklar halinde toparlayacak olursak.

–          Session Virtualization (Oturum Sanallaştırma)    

–          Desktop Virtualization (Masaüstü Sanallaştırma)

–          Server Virtualization (Sunucu Sanallaştırma)

–          Application Virtualization (Uygulama Sanallaştırma)

–          User State Virtualization (Folder Redirection Offline Files)

Yukarıda 5 ayrı sanallaştırma türünden bahsettik şimdi ise bu başlıkları kısa açıklamalarla inceleyelim.

Session Virtualization (Oturum Sanallaştırma)    : Session virtualization için fiziksel ya da sanal bir sunucuya ihtiyaç duymaktayız eski adıyla terminal server olan bu servis şimdi ise remote desktop services olarak ifade edilmektedir. İlk önce fiziksel ya da sanal sunucumuz üzerine Windows Server işletim sistemi kurularak ardından remote desktop services aktif hale getirilir. Uzak lokasyonlar da veya dışarıda olan kullanıcılarımız RDP protokolünü kullanarak sunucumuz üzerine erişirler tıpkı kendi bilgisayarlarında çalışıyorlarmış gibi sunucu işletim sistemi üzerinde kendilerine verilen izinler doğrultusunda uygulamalar üzerinde çalışma yapabilirler buna örnek verecek olursak bir muhasebe programımız bulunmakta ve bu muhasebe programı kişilerin bilgisayarlarında yüklü değil de sunucumuz üzerinde yüklü olduğu için kullanıcılarımız sunucumuza uzaktan erişerek bu muhasebe programını veya diğer uygulamaları kullanmaktadırlar. RDP protokolü ile sunucumuza bağlanan kullanıcılarımızın sunucumuza bağlandıktan sonra kişisel bilgisayarlarının donnım özellikleri ne kadar az olursa veya ne kadar çok olursa değişen hiç bir şey yoktur. Burada anlatmak istediğim. Sunucumuz üzerinde ne kadar kaynak varsa bunlar RAM,CPU gibi kaynaklardır. Bu kaynaklar kullanıcılarımız arasında kullandıkları uygulamalara göre dağıtılarak kullanılmaktadır. İşin kısacası kullanıcıların kullandıkları bilgisayar özelliklerinin hiçbir önemi yoktur. Burada önemli olan kullanıcıların internet hızıdır.   

Desktop Virtualization (Masaüstü Sanallaştırma) : Hepimiz Windows 7 den hatırlarız ki XP Mode diye bir özellik vardı. Bu uygulama Windows 7 de çalışmayan uygulamalar için kullanılmaktaydı. Windows XP üzerinde sorunsuz bir şekilde çalışan uygulama Windows 7 üzerinde çalışmıyor ya da tam anlamıyla performans vermediği durumlarda XP kullanmak zorunda kalıyorduk. Windows 7 üzerinde sorunlu çalışan uygulamaları  XP Mode ile çalıştırabiliyorduk. Yine Virtual PC kullanarak masaüstlerimizi sanallaştırabiliyoruz. Virtual PC Desktop Optimization Pack paketi ile birlikte gelmektedir.

Server Virtualization (Sunucu Sanallaştırma) : Yazımızın başında belirttiğimiz gibi fiziksel kaynakların mantıksal kaynaklara dönüştürülmesine sanallaştırma diyorduk. Sunucu sanallaştırmayı açıklayacak olursak yine elimizde fiziksel bir sunucumuz olsun bu sunucumuz üzerinde çalışan uygulamalar bulunmakta ve sunucumuz üzerinde atıl durumda bekleyen kaynaklarımız bulunmakta buda teknolojiye yatırım yaparken boşa yaptığımız bir yatırım olarak düşünebilirsiniz. Yani fiziksel sunucumu tam anlamı ile kullanmıyorum. Bu durumda devreye sunucu sanallaştırma girmekte sunucu sanallaştırmaya örnek verecek olursak Microsoft tarafında Hyper-V yi örnek verebiliriz.  Hyper-V yi merak edenler için Hyper-V Nedir ? konu başlıklı yazıma bakabilirsiniz.   Sunucu sanallaştırma konusunu biraz daha açacak olursak ; Elimizde fiziksel olarak  mail server, file server,  Uygulama sunucum, ve SQL sunucum bulunmakta görüldüğü gibi burada 4 adet fiziksel sunucum bulunmakta bu 4 adet fiziksel sunucu elektrik, iklimlendirme gibi kaynakları zaten tüketmekte ve bunun yanında her sunucum üzerinde atıl durumda bekleyen fiziksel kaynaklarım bulunmakta bu demek oluyor ki günümüz teknolojisinde teknolojiyi yanlış kullandığımı ve yanlış bir şekilde yatırım yaptığımı göstermekte oysaki 1 fiziksel sunucu üzerine Hyper-V kurarak tüm uygulamalarımı sanal makineler üzerinde konumlandırdığımda elimde ki kaynakları tam anlamıyla kullanmış ve elektrik, iklimlendirme gibi kaynakları da minimuma indirmiş olacağım.

Application Virtualization (Uygulama Sanallaştırma) : Uygulama sanallaştırma adından da anlaşılacağı üzere uygulamalarımızı sanallaştırarak kullanıcı bilgisayarlarına dağıtmamızı sağlamaktadır. Buna örnek verecek olursak bir Office yazılımını kullanıcının kendi bilgisayarına değilde sunucu üzerine kurularak ve bu uygulama sanallaştırılarak tıpkı kullanıcının kendi bilgisayarında yüklüymüş gibi kullanmasını sağlamaktadır. Session Virtualization en büyük farklarından birisi kullanıcı Session Virtualization ile fiziksel veya sanal bir sunucu üzerine RDP protokolü ile bağlanarak kullanıcıya verilen kaynaklar doğrultusunda işlem yapmaktaydı. Yani RAM, CPU yu örnek verebiliriz. Uygulama sanallaştırmada ise kullanıcının uygulamaları aldığı sunucu üzerinde ki kaynaklar kullanıcıyı bağlamaz burada kullanıcının kendi bilgisayarı üzerinde ki kaynaklar kullanıcı için önemlidir. Özetleyecek olursak Application bir sunucunun kaynaklarını hiçbir kullanıcı tüketmez aksine kullanıcı kendi bilgisayarında bulunan kaynakları tüketir.Desktop Optimization Pack paketi ile birlikte gelmektedir.

User State Virtualization (Folder Redirection Offline Files) : Sanallaştırma türlerinden olan User State Virtualization tanımlamadan ziyade örnek vererek açıklamak istiyorum. Active Directory sayesinde kullanıcıların kendi bilgisayarları üzerinde user profiller oluşmasıdır. Bu user profiller içerisinde bulunan verilerin kendi bilgisayarlarından hariç Roming profiles ve  Folder Redirection Offline Files sayesinde gpu ile merkezi bir sunucu file server da diyebiliriz üzerinde tutulmasına denilmektedir. Şöyle bir senaryo üzerinden gidelim. Bir kullanıcıya 1 adet bilgisayar verdik ve bu bilgisayarın diski bir şekilde yandı. Kullanıcıya ait veriler bu bilgisayarla birlikte gidecek mi ? tabii ki hayır. User State Virtualization teknolojisi sayesinde kullanıcıya ait veriler file server üzerinde tutulacağından ötürü kullanıcıya ait veriler silinmeyecektir.